گاز استریل چیست و چرا باید در هر خانهای باشد؟ راهنمای کامل انواع، کاربردها و روش استفاده

استفاده از وسایل پزشکی ایمن و مطمئن نقش اساسی در بهبودی حال بیمار دارد. یکی از پرکاربردترین ابزارها در مراکز درمانی و حتی در مراقبتهای خانگی، گاز استریل است. این محصول برای درمان زخم به کار میرود و با خاصیت استریل بودن خود مانع از ورود میکروبها و بروز عفونت در زخم میشود. در این مقاله میخواهیم ببینم گاز استریل چیست؟ و چه کاربردی دارد؟ اگر شما هم میخواهیم بدانید چطوری از آن استفاده کنید، تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
انواع گاز استریل
گاز استریل در واقع نوعی پانسمان سفید و تمیز است که از الیاف سبک و توری همچنین مشبک تولید میشود. کادر درمان برای جلوگیری از عفونت و سرعت بخشیدن به روند بهبودی از آن برای زخمهای شدید و سطحی بیمار همچنین جذب ترشحات استفاده میکنند. مهمترین ویژگی این گاز پانسمانی، استریل بودن آن است. یعنی در بستهبندیهای مخصوص و کاملاً بهداشتی عرضه میشود تا هنگام استفاده، هیچگونه آلودگی به زخم منتقل نشود. گاز استریل در اندازه و لایههای مختلف تولید میشود و انواعی دارد که موارد زیر هستند:
- گاز استریل توپی
- گاز طبی دندانپزشکی
- گاز استریل وازلینه
این گاز بیشتر در مراکز درمانی و بیمارستانها کاربرد دارد؛ اما شما میتواند در خانه هم از آن استفاده کنید. بیایید انواع باند استریل را بیشتر بررسی کنیم.
گاز استریل توپی
گاز استریل توپی به صورت گرد و فشرده تهیه میشود. شکل آن طوری طراحی شده است که برای کنترل خونریزیهای نقطهای و موضعی، به ویژه در جراحیهای کوچک، دندانپزشکی و پانسمان زخمهای سطحی و عمیق کارایی فراوان دارد.به همین دلیل، در برخی پکهای جنرال (جراحی عمومی) نیز از این نوع گاز استفاده میشود تا روند کنترل خونریزی و حفظ محیط استریل آسانتر گردد. بافت نرم و قدرت جذب بالای آن باعث میشود خون و ترشحات به خوبی جمع آوری شده و محیط زخم خشک و تمیز بماند. به خاطر داشته باشید که این نوع از گاز ها ، فاقد مواد نگهدارنده است و در استفاده با محلولهای ضد عفونی در تزریقات بیشترین کاربرد را دارد.
گاز طبی دندانپزشکی
گاز طبی دندانپزشکی به طور خاصی در درمانهای دهان و دندان مورد استفاده قرار میگیرد. این گاز از پنبه یا الیاف نخی نرم تولید شده و به دو صورت توپی و قطعههای کوچک برش خورده عرضه میشود. گاز طبی دندانپزشکی برای کنترل خونریزی پس از کشیدن دندان یا انجام جراحیهای لثه کاربرد دارد. دندانپزشک گاز را روی محل جراحت قرار میدهد و فشار ملایمی ایجاد میکند. گاز با قدرت جذب بالای خود، خون و ترشحات را به خوبی جمع آوری کرده و به تشکیل لخته خونی کمک میکند. بهتر است بعد از 30 تا 45 دقیقه یک بار تعویض شود تا هم خاصیت جذب آن حفظ شده و هم از ایجاد آلودگی و بوی نامطبوع جلوگیری گردد.
گاز استریل وازلینه
سطح گاز استریل وازلینه در واقع با لایهای از وازلین استریل پوشانده شده و به همین خاطر حالت نرم و مرطوب دارد. این گاز برای زخمهایی مانند زخم بستر یا زخمهای مزمن به کار میرود که نیاز به پانسمان غیر چسبنده دارند. وجود وازلین مانع از چسبیدن گاز به زخم شده و هنگام تعویض پانسمان، درد و آسیب کمتری به بافت تازه ترمیم شده وارد میشود. همچنین، گاز وازلینه برای سوختگی و زخمهای جراحی هم استفاده میشود تا علاوه بر جلوگیری از چسبندگی، رطوبت مورد نیاز بافت هم حفظ شود. در این صورت، روند بهبود سریعتر پیش میرود.باید بدانید که گاز استریل نقش مهمی در جلوگیری از عفونت زخم در جراحی نیز دارد.
کاربردهای گاز استریل
گاز استریل در ابعاد مختلف به خاطر داشتن بافت نرم و قدرت جذب بالا همچنین استیل بودن آن کاربردهای گوناگونی در حوزه بهداشت و سلامت دارد. مهمترین کاربردهای آن عبارتند از:
- پانسمان زخمها: این گاز برای بستن زخمهای سطحی و عمیق استفاده میشود تا از ورود آلودگی و میکروب جلوگیری کرده و شرایط ترمیم سریعتر را فراهم کند.
- کنترل خونریزی: به خاطر قدرت جذب بالا از آن در جراحیها، دندانپزشکی و حتی در پانسمانهای ساده برای جذب خون و ترشحات استفاده میشود.
- جراحیها و اتاق عمل: در جراحیها برای خشک کردن محل برش، جذب خون و ترشحات همچنین جلوگیری از خونریزی حین جراحی و حفظ دید مناسب پزشک بیشتر از گاز استریل وازلینه استفاده میشود.
- محافظت از زخم سوختگی: برای زخم سوختگی هم بیشتر از گاز استریل وازلینه استفاده میشود تا از چسبندگی به بافت آسیب دیده جلوگیری شود و رطوبت زخم از بین نرود.
- استفاده در تزریقات و نمونهگیری: برای ضد عفونی محل تزریق (معمولاً همراه با الکل) و جلوگیری از خونریزی پس از گرفتن خون یا تزریق، کادر درمان از گاز استریل بیمارستانی استفاده میکنند.
بهتر است گاز استریل را در جعبه کمکهای اولیه در منزل داشته باشید تا در بریدگیها، سوختگیهای سطحی و آسیبهای جزئی از آن استفاده کنید.
نحوه استفاده از گاز استریل
نحوه استفاده از گاز استریل بستگی به نوع زخم و شرایط درمان دارد. با این حال، شما باید پیش از هر چیزی دقت کنید که گاز استریل تنها در زمان مصرف باز شود تا خاصیت استریل بودن خود را حفظ کند. برای استفاده ابتدا باید دستهای خود را بشویید و سعی کنید آنها را ضد عفونی کنید. سپس بستهبندی گاز را باز کنید و پانسمان را بدون تماس با سطوح آلوده، روی محل زخم یا ناحیه مورد نظر قرار دهید. توجه داشته باشید که برای زخمهای سطحی، معمولاً یک لایه گاز کافی است؛ اما در زخمهای عمیقتر یا دارای ترشحات بیشتر، باید چند لایه گاز را روی هم قرار دهید.
بعد از گذاشتن گاز، با استفاده از باند یا چسب زخم آن را محکم کنید تا حرکت نکند و در معرض آلودگی قرار نگیرد. در تزریقات یا خون گیری، از آن به همراه محلول ضد عفونی کننده استفاده کنید و بعد از اتمام کار، برای مدت کوتاهی روی محل فشار دهید تا خونریزی قطع شود. به یاد داشته باشید که گاز استریل باید به صورت یکبار مصرف استفاده کنید و در صورت نیاز به تعویض پانسمان، گاز جدید را جایگزین نمایید تا خطر عفونت به حداقل برسد.
نکاتی که در استفاده از گاز استریل باید به آن توجه کنید
در استفاده از گاز استریل چندین نکاتی وجود دارد که عبارتند از:
- قبل از اینکه از پانسمان استفاده کنید، زخم و اطراف آن را به خوبی تمیز کنید.
- گاز استریل را به موقع و با دستور پزشک عوض کنید تا روند درمان طولانی نشود.
- در حین تعویض گاز محل زخم را دوباره تمیز کنید.
- بهتر است در استفاده از گاز آن را با یک چسب محکم کنید.
- حواستان باشد در حین استفاده از گاز آنقدر آن را محکم نبندید که به زخم بچسبد.
کلام آخر
گاز استریل یکی از ضروریترین ابزارهای پزشکی و بهداشتی است که برای پیشگیری از عفونت و کمک به ترمیم سریعتر زخمها کاربرد دارد. این محصول را میتوانید بهراحتی از داروخانههای سراسر کشور تهیه کنید. اما برای خرید محصولات تخصصیتر مانند لباسهای بیمارستانی، پکهای جراحی استریل و کیف بیمار ، مراجعه به فروشگاههای معتبر ضروری است. آبادیس پوشان با ارائه محصولاتی باکیفیت و قیمت مناسب، همراه مطمئن شما در این مسیر خواهد بود.